Pozew o rozwód:

Pozew rozwodowy powinien zawierać kilka kluczowych elementów, aby był kompletny i skuteczny:
Dane stron – imiona, nazwiska, adresy zamieszkania, numery PESEL oraz ewentualne informacje o pełnomocnikach (np. adwokacie).
Wskazanie sądu – należy wskazać właściwy sąd okręgowy (miejsce ostatniego wspólnego zamieszkania małżonków, jeśli przynajmniej jedno z nich tam jeszcze mieszka).
Żądanie rozwodu – wyraźne żądanie orzeczenia rozwodu z określeniem, czy ma to być rozwód: z orzekaniem o winie (i wskazaniem winnego), bez orzekania o winie, z winy obojga małżonków.
Uzasadnienie - czyli opis przyczyn rozpadu małżeństwa, wskazanie, że nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia (emocjonalnego, fizycznego i gospodarczego).
Informacje o dzieciach (jeśli są) – dane dzieci, propozycje dotyczące opieki, władzy rodzicielskiej, kontaktów i alimentów. Możesz również do pozwu dołączyć porozumienie rodzicielskie - a więc to w jaki sposób będzie wspólnie po rozwodzie wykonywać władzę rodzicielską.
Wnioski dodatkowe – np. o podział majątku wspólnego, zabezpieczenie alimentów, eksmisję małżonka, czy inne kwestie majątkowe.
Dowody – lista dokumentów i innych dowodów (np. korespondencja, zeznania świadków), które potwierdzają twierdzenia zawarte w pozwie.
Podpis i załączniki – podpis powoda oraz załączenie wymaganych dokumentów, m.in. odpis aktu małżeństwa, aktów urodzenia dzieci, odpis pozwu dla drugiej strony.

Przebieg sprawy rozwodowej:

Przebieg postępowania sądowego w sprawie o rozwód – szczególnie na sali rozpraw – składa się z określonych etapów i czynności procesowych. Poniżej opisuję krok po kroku, co dzieje się podczas rozprawy rozwodowej:

Otwarcie rozprawy:
Sędzia otwiera rozprawę, sprawdza obecność stron i ewentualnych pełnomocników (adwokatów/radców prawnych). Tożsamość stron jest potwierdzana na podstawie dokumentów (np. dowodu osobistego). Sąd zwraca się do każdej ze stron lub do pełnomocników o przedstawienie stanowiska w sprawie: czy wnosi o orzeczenie rozwodu z ustalaniem winy czy bez, jakie ma być rozstrzygnięcie w sprawie władzy rodzicielskiej i alimentów oraz o pozostałe wnioski zgłoszone w pozwie.

Pouczanie stron:
Sąd może pouczyć strony o przysługujących im prawach i obowiązkach, np. prawie do składania wniosków dowodowych, zadawania pytań świadkom, czy obowiązku mówienia prawdy.

Próba pojednania małżonków (opcjonalnie):
W niektórych przypadkach sąd może zapytać strony, czy istnieje szansa na pojednanie lub też uzgodnienie wspólnych stanowisk (w zakresie winy za rozkład pożycia lub rezygnacji z ustalania winy, wysokości alimentów czy tez miejsca zamieszkania dzieci i sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej).
Może też sugerować skierowanie stron do mediacji w celu ustalenia przed mediatorem zasad rozwodu.

Przesłuchanie świadków:
Jeśli tacy zostali zawnioskowani przez strony - Sąd po sprawdzeniu obecności świadków przesłuchuje ich w ustalonej kolejności. Przy czym pozostali świadkowie oczekują na swoją kolej poza salą rozpraw (na korytarzu sądowym lub w pokoju dla świadków). Świadek zeznaje na tezę na którą został zawnioskowany. Świadkowi umożliwia się swobodne wyjaśnienie tego co wie. Następnie sąd oraz strony (lub pełnomocnicy) mogą zadawać świadkowi pytania w celu uściślenia jego zeznań lub podważenia wiarygodności takiego świadka.
Małżonkowie w trakcie zeznań świadków jak i przesłuchania stron cały czas pozostają na sali rozpraw.

Wysłuchanie powoda i pozwanego:
Każda ze stron jest przesłuchiwana osobno, zazwyczaj zaczyna powód (osoba, która złożyła pozew).
Sąd pyta m.in.: Kiedy i w jakich okolicznościach zawarto małżeństwo? Czy były dzieci, wspólne gospodarstwo domowe? Do kiedy strony żyły zgodnie? Jak wyglądał rozpad pożycia: uczuciowego, fizycznego i gospodarczego?
Pytania może zadawać również druga strona oraz ich pełnomocnicy.

Przeprowadzenie innych dowodów:
Odbywa się analiza dowodów pisemnych: dokumenty, korespondencja, zdjęcia, zaświadczenia itp. Jeśli są dzieci, sąd może żądać opinii biegłych z Opiniodawczego Zespołu Specjalistów Sądowych (OZSS) dotyczącej opieki nad dziećmi.

Postępowanie końcowe:
Po przeprowadzeniu dowodów sąd zamyka rozprawę i pyta czy stron lub pełnomocnicy chcą jeszcze zabrać głos (wygłosić mowy końcowe).
Następnie sąd zamyka rozprawę. Strony opuszczają salę rozpraw, a Sąd udaje się na naradę, po której ogłasza wyrok.

Treść wyroku rozwodowego:

Wyrok rozwodowy to orzeczenie sądu, które kończy sprawę rozwodową i formalnie rozwiązuje małżeństwo. Wyrok składa się z kilku punktów:
Pierwszy punkt dotyczy zasadniczego rozstrzygnięcia - a więc orzeczenia, że Sąd rozwiązuje małżeństwo przez rozwód. W tym punkcie zawarte jest również wskazanie czy Sąd rozwiązał małżeństwo bez orzekania o winie czy też z winy jednej ze stron lub też z winy obojga małżonków.
W kolejnym punkcie wyroku rozwodowego - Sąd orzeka w przedmiocie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi oraz miejscem zamieszkania dzieci.
Zazwyczaj w punkcie trzecim Sąd orzeka o kosztach utrzymania i wychowania dzieci - czyli o obowiązku alimentacyjnym rodzica, który nie sprawuje bezpośredniej pieczy nad dziećmi.
W dalszych punktach wyroku rozwodowego Sąd może w zależności od zgłoszonych przez strony wniosków orzec w przedmiocie kontaktów rodzica z małoletnimi dziećmi, o sposobie korzystania ze wspólnego lokalu mieszkalnego oraz o kosztach postępowania w sprawie o rozwód.
Wyrok rozwodowy staje się prawomocny, gdy:
- po upływie 7 dni gdy żadna ze stron nie złożyła wniosku o pisemne uzasadnienie wyroku
- upłynie termin na apelację - jeśli żadna ze stron nie zaskarży wyroku;
- po rozpatrzeniu apelacji.

Odwołanie od wyroku rozwodowego:

Środkiem odwoławczym od wyroku rozwodowego jest apelacja.
Aby móc zaskarżyć niekorzystny wyrok rozwodowy apelacją najpierw należy w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia wyroku złożyć wniosek o jego uzasadnienie. Następnie po odebraniu wyroku wraz z uzasadnieniem - apelację wnosi się w terminie 14 dni do Sądu Apelacyjnego - za pośrednictwem Sądu Okręgowego.
Aby Sąd przyjął apelację do rozpoznania musi ona zawierać:
- Dane formalne:
Oznaczenie sądu, do którego kierowana jest apelacja (sąd apelacyjny) – za pośrednictwem sądu okręgowego, który wydał wyrok. Sygnatura akt sprawy.
- Dane stron: imiona, nazwiska, adresy, PESEL, oznaczenie powoda i pozwanego.
- Zakres zaskarżenia:
Jasne określenie, której części wyroku apelacja dotyczy – całości czy tylko konkretnego punktu (np. winy, alimentów, kontaktów z dziećmi).
- Zarzuty apelacyjne:
Wskazanie błędów, jakich zdaniem skarżącego dopuścił się sąd I instancji, np.:
Błąd w ustaleniach faktycznych (np. niewłaściwa ocena zeznań świadków),
Naruszenie przepisów prawa materialnego (np. niewłaściwe zastosowanie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego),
Naruszenie przepisów postępowania (np. pominięcie dowodu, niezapewnienie równości stron).
- Wnioski końcowe (żądania):
Czego domaga się skarżący (zmiany wyroku w całości lub części, uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, ewentualnie zasądzenia kosztów postępowania apelacyjnego

- Uzasadnienie apelacji
Szczegółowe wyjaśnienie, dlaczego wyrok jest niesłuszny lub wadliwy.
Odniesienie do dowodów, przepisów, zeznań świadków itp.
Można też powołać się na orzecznictwo lub literaturę prawniczą.
- Załączniki
Odpis apelacji dla drugiej strony.
Ewentualne nowe dowody, jeśli zachodzą szczególne okoliczności uzasadniające ich dopuszczenie na etapie apelacji.

- Uzasadnienie:
czyli wskazanie dlaczego strona skarżąca nie zgadza się z wyrokiem oraz wskazanie dowodów i argumentów na poparcie zarzutów apelacyjnych.

- Załączniki
Odpis apelacji dla drugiej strony.
Ewentualne nowe dowody, jeśli zachodzą szczególne okoliczności uzasadniające ich dopuszczenie na etapie apelacji.